Meer competitive op de convergente markt

Het jaar 2016 werd ingezet met een versteviging van het duopolie Proximus-Telenet, aangezien Telenet de mobiele operator Base overnam. Tenminste, dat was vóór Orange Belgium zijn intrede deed op de markt van de convergentie en daarmee wat tegengas bood op een Belgische telecommarkt die gekenmerkt blijft door abnormaal hoge tarieven voor vaste diensten.

Tegen de achtergrond van een sterk toegenomen mobiel dataverbruik en de stilaan alomtegenwoordige aanwezigheid van smartphones in het leven van de Belgen, begon het afgelopen jaar het bewustzijn te groeien dat de Belgische telecommarkt, die gekenmerkt werd door een regionaal duopolie, wel wat concurrentie kon gebruiken.

Dat gevoel werd in de eerste plaats bevestigd toen duidelijk werd dat Telenet de mobiele operator Base zou overnemen, aangezien het aantal mobiele operatoren daarmee daalde van vier naar drie. In het kader van die overname en na grondig onderzoek, verzocht de Europese Commissie Telenet om de commerciële activiteiten van Jim Mobile (een virtuele operator waarvan de mvno-klanten gebruik maakten van het Base-netwerk) over te dragen aan de groep Medialaan (het moederhuis van zowel VTM als Q-music), en ook afstand te doen van het 50%-belang dat Base hield in de virtuele operator Mobile Vikings.

Meer competitie op de convergente markt

Deze consolidering op de markt van de mobiele telefonie viel samen met de toetreding van Orange Belgium op de convergente markt van vaste en mobiele diensten; en dus met de lancering van Orange Internet & TV. Orange Belgium is daarmee trouwens de eerste en tot nu toe enige operator in België die de openstelling van de kabelnetwerken door de regulatoren commercieel benut heeft.

Een langdurig proces van beslissingen en reglementeringen in verband met de openstelling van de kabel, dat van start ging in 2013, werd in februari 2016 afgesloten met een beslissing over een berekeningsmodel voor de brutoprijzen. Het zogenaamde 'retail minus'-model (waarbij de brutoprijs berekend wordt door de detailhandelprijs van de concurrerende aanbieders van vaste diensten te verminderen met bepaalde niet-relevante elementen) is verre van optimaal, maar Orange Belgium vond de situatie toch interessant genoeg om zijn commercieel dienstenaanbod te lanceren. Intussen zal de operator wel blijven pleiten voor een rechtvaardiger 'cost plus'-model, waarbij de prijzen gebaseerd zouden zijn op de reële investeringen en exploitatiekosten voor de kabelnetwerken.

Nu het aantal actieve operatoren in België is teruggevallen van vier naar drie, zijn de resterende operatoren allemaal convergente spelers.

'Pyloontaks' geschrapt

Eind 2016 sloot het Waalse Gewest een principeovereenkomst met de telecomoperatoren. Het Waalse gewest belooft geen belasting meer te heffen op de telecominfrastructuren (de zogenaamde 'mastentaks' of 'pylonenbelasting') en in plaats daarvan een wetgevend, reglementair en administratief kader in te voeren dat de plaatsing van dergelijke masten gemakkelijker moet maken. Daarnaast zijn de partijen ook overeengekomen dat ze het nog openstaande fiscale geschil onderling zullen regelen; en dat de operatoren bijkomende investeringen zullen doen in de digitale economie, met onder andere een verbetering van de telecommunicatie-infrastructuren.

Registratie van de gebruikers van prepaidkaarten

In het kader van de strijd tegen het terrorisme zijn de operatoren nu wettelijk verplicht elke gebruiker van een prepaidkaart te identificeren. Orange Belgium heeft meteen zijn verantwoordelijkheid genomen: de identificatie is al volledig van kracht sinds 16 december 2016.

De operatoren verwachten dat deze verplichting ertoe zal leiden dat een aantal prepaidconsumenten stilaan zullen verschuiven naar (postpaid) abonnementsformules.

Cybersecurity coalition

CybersecurityCoalition.be werd opgericht begin 2015. In 2016 heeft de vereniging al volop zijn sensibiliseringsfunctie opgenomen en alle ervaringen om de cybercriminaliteit in al zijn vormen te bestrijden, worden intern gedeeld. De coalitie verenigt meer dan 50 private en publieke spelers, waaronder de grootste telecomoperatoren.

Dit komt eraan in 2017

• 'Roam like at home' gaat van kracht: vanaf de zomer van 2017 mogen de operatoren geen bijkomende kosten meer factureren voor roamingcommunicaties (gesprekken, sms'en en datagebruik) binnen de Europese Unie. Voor zover deze communicaties een redelijk gebruik ('fair use') vertegenwoordigen, zullen ze gefactureerd worden tegen het nationale tarief.
• Na de overlegprocedure, die opgestart zou worden in het eerste halfjaar van 2017, zullen de federale en gemeenschapsregulatoren, verenigd in de CRC, hun nieuwe conclusies presenteren over het vastetelecommunicatielandschap in België en de eventuele dominante posities daarin. Deze oefening zal doorslaggevend zijn voor het opstellen van de technische en financiële parameters waarmee de brutoprijzen voor de toegang tot de vaste netwerken vastgelegd zullen worden, zowel voor de historische koperoperator als voor de kabeloperatoren. Daarnaast zal dit nieuwe kader ook zeer belangrijk zijn voor de toekomstige ontwikkeling van de glasvezelnetwerken.
• Op 1 juli 2017 wordt ook een nieuwe Easy Switch-reglementering van kracht, zoals vastgelegd werd in een koninklijk besluit. Easy Switch is bedoeld om het voor de consument gemakkelijker te maken om van vaste-telecomoperator (telefonie, internet en tv) te veranderen, met één enkele aanvraag en zonder periode van dubbele facturatie.
• De Europese Commissie blijft dit jaar voortwerken aan een volledige herziening van het bestaande regelgevingskader voor telecommunicatie, in het licht van de nieuwe convergente toepassingen en het verschijnen van nieuwe 'over the top'-spelers die de klassieke operatoren van communicatienetwerken als tussenpersoon uitschakelen.
• De overheid zal zich genoodzaakt zien de ontwikkeling van het wettelijke kader aan te pakken wat de toewijzing en de vernieuwing van de spectrumlicenties voor de mobiele diensten betreft (900 MHz, 1800 MHz, 2,1 GHz, 700 MHz), onder andere om zo de ontwikkeling van de mobiele 5G-diensten mogelijk te maken en te stimuleren.